​Ülkemiz genelinde ve buna bağlı olarak ilimizde de havaların yağışlı gitmesi ve ardından hava sıcaklığının yükselmesi nedeniyle mevsimsel faktörlere bağlı olarak hububat ekili alanlarda pas hastalıklarında bir artış olduğu tespit edilmiştir. Hububat Pas Hastalıklarına karşı koruyucu mücadele amaçlı ilaçlı mücadele yapılması gerekmektedir. Hububat ekili alanlarda Sarı Pas, Kahverengi Pas ve Kara Pas hastalıkları görülmektedir.

 Sarı pas (Puccinia striiformis West )

Buğday tarlalarında ilkbaharda 10-15°C sıcaklık ve yüksek nem hastalığın gelişimi için en uygun ortamdır. Yaprakların üst yüzeylerinde makine dikişine benzer şekilde püstüller oluşur. Sıra veya sıralar üzerine dizilmiş noktacıklar biçiminde olan bu püstüllerin içinde etmenin yazlık sporları meydana gelir. Bu püstüller limon veya portakal rengindedir. İlkbaharda bu püstüllerden oluşan milyonlarca yazlık spor rüzgarla çevreye dağılır. Uygun koşullarda, taşındığı buğday bitkilerini enfekte ederek yeni püstüller oluştururlar. En erken görülen pas türüdür. Mevsim sonuna doğru yazlık sporların yerini siyah renkli kışlık sporlar alır.

Buğdayda Sarı Pas Hastalığı

​

Kahverengi pas (P.recondita tritici Rob. et Desm.)

Etmenin yazlık ve kışlık sporları genelde sarı pasınkilere benzerler. Hastalık etmeni, kışı ılıman geçen bölgelerde ve sahillerde üredospor halinde, güzlük ekinlerde ve yaz ortasında taze yaprak veren yabani buğdaygillerde geçirir. İlkbaharda yazlık sporlarını oluşturarak çoğalır ve rüzgarla yayılan sporlar, uygun koşullarda (yüksek nem ve 15-20°C sıcaklık) yeni enfeksiyonlara neden olurlar. Genellikle yapraklarda görülür ve bu nedenle “Yaprak pası" olarak da isimlendirilir. Bunlar portakal sarısı veya koyu kahverengindedir. Hastalığın ilerlemesi ile püstüller üzerindeki epidermis parçalanır, ancak bu durum Kara pas'taki kadar belirgin değildir. Yazlık sporların içinde bulunduğu püstüller yaprak yüzeyinde düzensiz ve irili ufaklı olarak görülür. Bazen bu pasın belirtisi olarak, bir esas püstül etrafında çepeçevre bir veya iki daire halinde daha küçük püstüller oluşur ki, bu belirti özellikle kahverengi pasın tanımında önemlidir. Bu pas genellikle bitkilerde sarı pas'tan sonra kara pas'tan önce görülür.

Buğdayda Kahverengi Pas Hastalığı

Kara pas (P.graminis tritici Eriks. et Henn.)

  Kara pas etmeni kışı hastalıklı bitki parçacıkları üzerinde kışlık spor formunda geçirir. Hastalık 19-26°C arasında ve yüksek nemde hızlı bir şekilde gelişir. Buğdayın yaprak, sap ve başaklarında görülen bir hastalıktır. İlk belirtiler yaprak ve saplarda oldukça büyük, oval veya uzunca koyu turuncu, çoğunlukla kahve renkli püstüllerdir. Püstüllerin yaprak epidermisini patlatarak yırtması nedeniyle, püstülleri çevreleyen epidermis beyaz yaka şeklini alır. Mevsim sonunda yazlık sporlar yerine, koyu kahverenginden siyaha kadar değişen renkte kışlık sporlar oluşur.

Buğdayda Kara Pas Hastalığı​

        Çiftçilerimizin hububat ekili alanlarda tarlalarını kontrol ederek pas hastalıklarının belirtilerini görmeleri durumunda ilaçlı mücadele yapmaları tavsiye edilmektedir. İlaçlı mücadelede ruhsatlı bitki koruma ürünlerinden birisini temin ederek ya da İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine başvurarak kullanılacak ilaçlar hakkında bilgi alınması ve ilaçlama konusunda gerekli hassasiyetin gösterilmesi hususunda üreticilerimize ilanen duyurulur.